ΠΛΗΓΗ Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ

Ρεπορτάζ : Ιωάννα Μάνδρου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Χρειάστηκαν δύο επιστολές του υπηρεσιακού πρωθυπουργού κ. Παν. Πικραμμένου, με επισήμανση του κινδύνου που διέτρεχαν καρκινοπαθείς και άλλοι χρονίως πάσχοντες, για να κινηθεί ταχύτερα η διαδικασία ελέγχου και... 
έγκρισης κρατικών δαπανών για φάρμακα και υγειονομικό υλικό που είχε «σκαλώσει» επί σειράν ημερών στο Ελεγκτικό Συνέδριο, προκαλώντας αλαλούμ σε κρατικά νοσοκομεία, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.

Στο ανώτατο δικαστήριο που έχει την ευθύνη να ελέγχει τη νομιμότητα των κρατικών δαπανών, σε μια εποχή σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής και κατάρρευσης των δημοσίων οικονομικών, δεν είναι η πρώτη φορά –εν προκειμένω με τα φάρμακα– που οι δικαστικές διαδικασίες δεν προχωρούν γρήγορα, προκαλώντας μείζονα προβλήματα στη λειτουργία της κρατικής μηχανής και στην καθημερινότητα των πολιτών.
Λίγους μήνες νωρίτερα, πριν από την έγκριση των δαπανών για φάρμακα, το ζήτημα των καθυστερήσεων στις δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες ελέγχεται η νομιμότητα των δαπανών είχε εμφανισθεί με τα σχολικά βιβλία, με κατάληξη να διανεμηθούν στα σχολεία με βραδύτητα που προκάλεσε μεγάλα προβλήματα.
Κινδυνεύουν ζωές
Οσοι δεν παροικούν την Ιερουσαλήμ της Δικαιοσύνης και δεν γνωρίζουν από κοντά τη λειτουργία της μένουν έκπληκτοι με τη γραφειοκρατία που ενυπάρχει και σε αυτόν τον χώρο και μάλιστα στα ανώτατα κλιμάκιά της, η οποία επιδεινώνει τη λειτουργία κρίσιμων για τους πολίτες κρατικών υπηρεσιών. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι, τι φταίει και οι δικαστικές αποφάσεις για τέτοιας σοβαρότητας θέματα καθυστερούν, δημιουργώντας πολλές φορές ανυπέρβλητα προβλήματα που φθάνουν ώς το σημείο να κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές;
Η υπόθεση με τα φάρμακα και το υγειονομικό υλικό που τελικά λύθηκε από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου –κατά πλειοψηφία 22 ψήφων υπέρ της έγκρισης της δαπάνης και 13 δικαστών που επέμειναν στη θέση να μη δοθούν τα χρήματα– είναι ενδεικτική τού τι συμβαίνει στο Ελεγκτικό Συνέδριο με τον έλεγχο των κρατικών δαπανών.
Ολα ξεκίνησαν, όπως και στην περίπτωση των σχολικών βιβλίων, από το αρμόδιο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που κρίνει τη νομιμότητα της δαπάνης, αποφαίνεται, δηλαδή, για το αν έχουν τηρηθεί όλες οι προϋποθέσεις που θέτει κάθε φορά ο νόμος για να είναι νόμιμη μια δαπάνη του κράτους για οποιαδήποτε προμήθεια, είτε πρόκειται για σχολικά βιβλία είτε για φάρμακα.
Η δαπάνη για τα φάρμακα αφορούσε δύο νοσοκομεία, το Τζάνειο και το Αττικόν, και κρίθηκε από το τμήμα του ανωτάτου δικαστηρίου ως μη νόμιμη στη λογική ότι μια διάταξη νόμου που ψηφίστηκε επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου, που έδινε δυνατότητα για κατ’ εξαίρεσιν προμήθειες στα νοσοκομεία, ήταν αντίθετη με το κοινοτικό δίκαιο που προβλέπει διαγωνιστικές διαδικασίες.
Η επίκληση λόγων κατεπείγοντος που στηρίχθηκε στη βεβαιότητα ότι η όποια καθυστέρηση μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια ανθρώπινης ζωής δεν στάθηκε ικανή να κάμψει την τυπική εφαρμογή του νόμου και να αλλάξει τη δικαστική απόφαση περί εγκρίσεως της δαπάνης ούτε όταν η υπόθεση απασχόλησε και σε άλλο δικαστικό στάδιο (κλιμάκιο) το ανώτατο δικαστήριο. Τελικά, όταν η υπόθεση είχε φθάσει στο «απροχώρητο» και η παρέμβαση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού κ. Πικραμμένου εκδηλώθηκε γραπτώς με δύο επιστολές στον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, βρέθηκε λύση από την Ολομέλεια του Δικαστηρίου.
Τι λέει ο νόμος
Λύση που στηρίχθηκε στην παραδοχή ότι το κοινοτικό δίκαιο και ο νόμος σωστά προβλέπουν ό,τι προβλέπουν, αλλά σε περιπτώσεις κατεπείγοντος, όπου το δημόσιο συμφέρον είναι προφανές και υπάρχει κίνδυνος ζωής για ασθενείς και μάλιστα χρονίως πάσχοντες, οι δαπάνες για κατ’ εξαίρεσιν προμήθειες πρέπει να εγκριθούν.
Η απόφαση αυτή έδωσε τη λύση δημιουργώντας ένα δικαστικό προηγούμενο για το πώς πρέπει το ανώτατο δικαστήριο να κρίνει, και μάλιστα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, τις επείγουσες περιπτώσεις έγκρισης κρατικών δαπανών, για την αντιμετώπιση σοβαρών και κρίσιμων κοινωνικών καταστάσεων.
Ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Ιω. Καραβοκύρης, που προσπάθησε να εξευρεθεί λύση, με δήλωσή του στην «Κ» επισημαίνει την «αναγκαιότητα ταχύτατης εκκαθάρισης παρόμοιων υποθέσεων», στηλιτεύοντας «την αντίληψη που επικρατεί μέσα στο δικαστήριο, η οποία συντηρεί μορφές δικαστικής γραφειοκρατίας που ακυρώνουν ουσιαστικά τη δυνατότητα του Δικαστηρίου να ελέγχει τις κρατικές δαπάνες προς όφελος των πολιτών».