Πετρέλαιο στο Αιγαίο:γιατί δεν τολμά η Ελλάδα,ο ρόλος των ΗΠΑ και τι έδειξε η κρίση του 1987

Γιατί η Ελλάδα δεν ανοίγει ,όπως έχει απόλυτο δικαίωμα το θέμα των ερευνών για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στο Αιγαίο; Χθες προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την υποβολή προσφορών εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων στις περιοχές του Πατραϊκού Κόλπου, των Ιωαννίνων και του Κατάκολου με τη διαδικασία της...




Ανοιχτής Πρόσκλησης (Open Door)..... Οι τρεις περιοχές περιλαμβάνουν εκτιμώμενα αποθέματα της τάξης των 250 εκατ. βαρελιών και κυβέρνηση και επιστήμονες διαφωνούν για τα εκτιμώμενα κέρδη.Η κυβέρνηση τα υπολογίζει σε 20 δις δολάρια και κάποιοι επιστήμονες κάνουν λόγο ακόμη και για 600 δις ευρώ!!!

Όμως όλα αυτά αφορούν στο Ιόνιο. Γιατί κανείς δεν ανοίγει το θέμα Αιγαίο που όπως όλα δείχνουν έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον και πιθανότατα πολύ μεγαλύτερα κέρδη; Η ιστορία πολλές φορές έχει τις απαντήσεις και καλό είναι να την θυμόμαστε. Και μιλάμε για την ιστορία που μας πάει πίσω μόλις 25 χρόνια,σ΄ εκείνη την ελληνοτουρκική κρίση του Μαρτίου του 1987.

Το πετρέλαιο δεν είναι η πρώτη φορα που απειλεί να ανάψει φωτιά στην περιοχή. Πριν 25 χρόνια , τον Μάρτιο του 1987, αποδείχθηκε φλόγα που πλησίασε το φιτίλι του πολέμου ανάμεσα στις δύο χώρες με την έξοδο του «Σισμίκ» στο Αιγαίο, σε «απάντηση» της πρόθεσης να διεξαχθούν έρευνες από τον «Πρίνο» στη θέση «Μπάμπουρας», 10 μίλια από τις ελληνικές ακτές.

Ενα απόρρητο ντοκουμέντο του αμερικανικού Πενταγώνου φωτίζει μια άγνωστη πτυχή της υπόθεσης: Τη στενή συνεργασία των Αμερικανών με την τότε τουρκική στρατιωτική ηγεσία με μεσολαβητή τον περιβόητο Ρίτσαρντ Περλ (το νεοσυντηρητικό γεράκι του πρεσβύτερου Μπους) υπό τις εντολές του υπουργού Αμυνας Κ. Γουαϊνμπέργκερ. Στο κείμενο οι ΗΠΑ εμφανίζονται να προβλέπουν «πόλεμο μερικών ημερών» στο Αιγαίο, να αποκαλούν «ελληνικό πρόβλημα» την κρίση και να ενδιαφέρονται μονομερώς για τα συμφέροντα της Τουρκίας.

* Η κρίση κορυφώθηκε το 48ωρο μεταξύ 27 και 29 Μαρτίου. Μία εβδομάδα νωρίτερα, όμως, στις 21 Μαρτίου, ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Κάσπαρ Γουαϊνμπέργκερ απέστειλε ένα χαρακτηρισμένο ως «άκρως απόρρητο» έγγραφο με αποδέκτη τον αμερικανό σύνδεσμο των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ και θέμα: «Βοήθεια στον κ. Ρίτσαρντ Περλ».

* Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει ο παραλήπτης του συγκεκριμένου εγγράφου: προς «ΝΑΤO/SACEUR/Ειδικό σύνδεσμο ΝΑΤΟ-ΗΠΑ». Οπου SACEUR, ο ανώτατος αρχηγός των συμμαχικών δυνάμεων Ευρώπης. Το ΝΑΤΟ, δηλαδή -ενώ εμφανίζεται επισήμως να μην διαδραματίζει ρόλο στις ελληνοτουρκικές αντιπαραθέσεις- εκλήθη να συνδράμει τον Περλ.

* Ιδού το περιεχόμενο της αποκαλυπτικής επιστολής:

«Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε μια τολμηρή κίνηση αναφορικά με το ελληνικό πρόβλημα. Παρουσιάστηκε απροσδόκητα και δεν υπάρχει χρόνος για εξηγήσεις. Η απαιτούμενη βοήθεια πρέπει να δοθεί στον Ρίτσαρντ Περλ, ώστε να μπορεί να συνεργαστεί χωρίς πρόβλημα με το τουρκικό υπουργείο Αμυνας.

»Ενώ η κρίση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έχει προετοιμαστεί («is being prepared», διατυπώνεται στο κείμενο) και είναι πιθανόν να προκαλέσει πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών που θα διαρκέσει κάποιες ημέρες, σας συνιστώ να συνεργαστείτε με τον Ρίτσαρντ Περλ, την τουρκική στρατιωτική ηγεσία και τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις που θα προσεγγίσουν στην περιοχή.

* Η συνεργασία που σχεδιάζουν οι Αμερικανοί δεν φαίνεται να περιλαμβάνει κάποια επαφή με το ελληνικό υπουργείο Αμυνας, παρά μόνο με την τουρκική στρατιωτική ηγεσία και τις αμερικανικές δυνάμεις. Κορυφαίοι έλληνες αξιωματούχοι που πρωταγωνίστησαν εκείνη την περίοδο δηλώνουν σήμερα έκπληκτοι για το περιεχόμενο του εγγράφου και βεβαιώνουν ότι δεν υπήρξε αντίστοιχη αμερικανική παρέμβαση προς την ελληνική πλευρά.

* «Ο Ρ. Περλ, τον οποίο καλείται να βοηθήσει ο Saceur προκειμένου να συνεργαστεί με την τουρκική στρατιωτική ηγεσία, ήταν την εποχή εκείνη υφυπουργός Αμυνας. Είναι εκείνος που, μιλώντας στο Κογκρέσο στις αρχές Μαρτίου, είχε κάνει δηλώσεις υποστήριξης της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο και ήταν αρνητικός στη διατήρηση της αναλογίας 7 προς 10. Ηταν επομένως ο κατάλληλος άνθρωπος προκειμένου να συνομιλήσει με την τουρκική πλευρά. 

* «Παρακάμπτεται ο τότε γ.γ. του ΝΑΤΟ λόρδος Κάρινγκτον, που ήταν ένα πρόσωπο εγνωσμένης αμεροληψίας και είχε προσπαθήσει να παρέμβει καυτευναστικά στην αποκλιμάκωση. Παρακάμπτεται το πολιτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και η αμερικανική παρέμβαση περιορίζεται σε στρατοκρατικές συμφωνίες, που αποσκοπούσαν στην παροχή αμέριστης βοήθειας προς τις τουρκικές θέσεις», ήταν το συμπέρασμα του τότε αρχηγού ΓΕΝ ναυάρχου Λ. Βασιλικόπουλου από την ανάγνωση της επιστολής. 

«Σε περιπτώσεις ελληνοτουρκικής κρίσης είναι βασικό σφάλμα να προσφεύγεις σε επιδιαιτησία ή τη μεσολάβηση των ΗΠΑ. 

»Πρέπει να στηρίζεσαι σε δικές σου δυνάμεις, δηλαδή στην ελληνική διπλωματία, την ισχύ των ενόπλων δυνάμεων, αλλά κυρίως στην επίδειξη αποφασιστικότητας από την πλευρά της κυβερνήσεως. Αυτή την πολιτική υιοθέτησε ο Α. Παπανδρέου και απέφερε θετικό αποτέλεσμα», είχε υποστηρίξει
ο ναύαρχος ,χρόνια μετά από τη μεγάλη κρίση.

* Αφορμή για την έξοδο του «Σισμίκ» στάθηκε η απόφαση της καναδικής εταιρείας, που τότε είχε τον έλεγχο του «Πρίνου», να διεξάγει έρευνες στην περιοχή «Μπάμπουρας», 10 μίλια από τις ελληνικές ακτές. Οι Καναδοί διακήρυτταν σε κάθε τόνο ότι θα προχωρήσουν οπωσδήποτε και είχαν ενημερώσει την κυβέρνηση ότι θα ξεκινούσαν στις 28 Μαρτίου. 

* Ο Αν. Πεπονής, τότε υπουργός Βιομηχανίας, Ερευνας και Τεχνολογίας, είχε εισηγηθεί την εξαγορά μετοχών του «Πρίνου», ώστε η ελληνική κυβέρνηση να αποφασίζει το πότε και πού θα γίνονταν έρευνες για πετρέλαιο. Ταυτόχρονα, ο ελληνικός στόλος τέθηκε σε ετοιμότητα. Εάν προχωρούσαν οι έρευνες των Καναδών, θα αποτελούσαν μια πρώτης τάξεως αφορμή για τους Τούρκους να ξεκινήσουν δικές τους, αφού θα μπορούσαν να επικαλεστούν ότι παραβιάζεται το πρακτικό της Βέρνης (1977), όπου οι δύο πλευρές ανέλαβαν την υποχρέωση να απόσχουν κάθε πρωτοβουλίας ή πράξης σχετικά με την υφαλοκρηπίδα. 

* Εκτός από την αποφασιστική κίνηση του Ανδρέα στα πετρέλαια του «Πρίνου», καθοριστικής σημασίας ήταν το Σύμφωνο Συνεννόησης που υπέγραψε η Αθήνα με τη Βουλγαρία. Το τελευταίο είχε κάνει ιδιαίτερη αίσθηση, καθώς μια χώρα του ΝΑΤΟ είχε προχωρήσει σε συνεννόηση με χώρα του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Στην κρίση, ο Κ. Παπούλιας, τότε υπουργός Εξωτερικών, είχε παραδώσει στον Ζίβκοφ προσωπική ιδιόγραφη επιστολή του Α. Παπανδρέου ζητώντας του να βοηθήσει στην άσκηση πίεσης προς την Τουρκία. Αποτέλεσμα ήταν η Σόφια να μετακινήσει δύο τεθωρακισμένες μεραρχίες από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα προς τα βουλγαροτουρκικά. Κίνηση, που βοήθησε στην αποκλιμάκωση...

Βέβαια σήμερα τα δεδομένα είναι πολύ διαφοροποιημένα.Ακόμη κι αν κάποιος δεν συμφωνεί ή δεν θεωρεί διόλου επιτυχή τη διαχείριση της κρίσης του 1987,δεν μπορεί να αρνηθεί ότι υπήρξε ένα σχέδιο. Σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα ότι οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας δεν φαίνεται να ασχολούνται καν μ΄ αυτά τα ζητήματα,βλέποντας έστω και μισό βήμα μπροστά.Αναλώνουν όλη τους την ενέργεια ,τους σχεδιασμούς και τις συνεννοήσεις στο ποιος θα ηγείται ποίου κόμματος και ποιος θα γίνεται “πρωθυπουργός για ένα εξάμηνο”!
on alert